Loạn khuẩn đường ruột ở trẻ

Loạn khuẩn đường ruột là tình trạng mất cân bằng hệ vi sinh vật trong ruột, gây ra rối loạn tiêu hóa, lâu ngày sẽ khiến trẻ suy dinh dưỡng và chậm phát triển. Loạn khuẩn đường ruột ở trẻ có thể phòng ngừa nếu trẻ em được xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý.

1. Loạn khuẩn đường ruột ở trẻ em

Loạn khuẩn đường ruột là gì?

Loạn khuẩn đường ruột là tình trạng rất phổ biến ở trẻ em, trong đó hệ lợi khuẩn và hại khuẩn trong ruột bị mất cân bằng. Thông thường trong đường ruột của con người luôn có một hệ vi sinh vật đa dạng sống cộng sinh với nhau có khoảng 500 - 1.000 loài khác nhau, trong đó có đến 85% lợi khuẩn và 15% vi khuẩn có hại.

Nếu tỷ lệ này luôn được duy trì, đường ruột ở trạng thái cân bằng ổn định, quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra bình thường bao gồm cả hấp thụ chất dinh dưỡng, thải trừ các thành phần độc hại, kìm hãm và vô hiệu hóa vi khuẩn gây bệnh đường ruột.

Ngược lại nếu tỷ lệ này bị phá vỡ, thường gặp là số lượng lợi khuẩn giảm xuống, hại khuẩn có dịp sinh sôi nảy nở, gây ra tình trạng nhiễm khuẩn đường ruột với những triệu chứng rất thường gặp ở trẻ em như đi ngoài phân lỏng, phân sống, có thể có lẫn chất nhầy hoặc một ít máu, đôi lúc kèm theo cảm giác đầy bụng và có biểu hiện sốt nhẹ. Trong một số trường hợp trẻ bị loạn khuẩn đường ruột nghiêm trọng, không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể bị mất nước trầm trọng, suy dinh dưỡng kéo dài….

Nguyên nhân

Loạn khuẩn đường ruột bắt nguồn từ nguyên nhân sau khi trẻ dùng kháng sinh kéo dài để điều trị các bệnh viêm họng, viêm amidan... vô tình khiến cho các vi khuẩn có lợi chết đi, ảnh hưởng đến cân bằng lợi khuẩn và hại khuẩn trong đường ruột.

Tình trạng suy dinh dưỡng, chế độ ăn uống không hợp lý, thay đổi thời tiết cũng là điều kiện thuận lợi gây ra nhiễm khuẩn đường ruột ở trẻ nhỏ.

Loạn khuẩn đường ruột bắt nguồn từ dùng kháng sinh liều cao và kéo dài ở trẻ

2. Rối loạn tiêu hóa ở trẻ

Nguyên nhân gây ra rối loạn tiêu hóa là loạn khuẩn đường ruột, bắt nguồn từ việc sức đề kháng của trẻ nhỏ còn non kém, hệ vi khuẩn có lợi chưa đủ sức để ngăn chặn những vi khuẩn có hại xâm nhập từ đường ăn uống hay hô hấp từ bên ngoài.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), cứ mỗi 500 triệu trẻ dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thì có đến 30% liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp do rối loạn tiêu hóa. Tình trạng này khiến trẻ chậm tăng cân, bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và lâu dài hơn có thể dẫn tới suy dinh dưỡng thể thấp còi.

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa sẽ hấp thu kém, dẫn đến bị suy dinh dưỡng. Rối loạn tiêu hóa gây ra tình trạng thiếu chất (chất đạm, vitamin và khoáng chất thiết yếu) sẽ càng khiến trẻ biếng ăn, tạo thành vòng bệnh lý luẩn quẩn qua lại giữa rối loạn tiêu hóa - suy dinh dưỡng - biếng ăn - suy dinh dưỡng.

Hệ tiêu hóa bị rối loạn cũng dẫn tới giảm tỷ lệ lợi khuẩn trong ruột, trẻ bị giảm sức đề kháng, dễ mắc bệnh. Đặc biệt, khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa nặng biểu hiện tiêu chảy kéo dài sẽ gây ra suy nhược, suy thận… nếu trẻ không được điều trị bù nước và chất điện giải kịp thời.

3. Phòng ngừa loạn khuẩn đường ruột

Chế độ ăn uống hợp lý có vai trò quan trọng với hệ tiêu hóa non nớt của trẻ

Chế độ ăn uống là yếu tố liên quan mật thiết nhất tới hệ tiêu hóa non nớt của trẻ nhỏ. Vì vậy để phòng ngừa cho trẻ, cha mẹ cần xây dựng chế độ ăn uống hợp lý để cung cấp dinh dưỡng cân bằng, đầy đủ, chế biến hợp vệ sinh.

Trẻ dưới một tuổi không nên ăn dặm quá sớm (trước 5 tháng tuổi) vì dung nạp các loại thức ăn thô sớm khiến cho dạ dày và ruột hoạt động quá khả năng; trong khi đó hệ tiêu hóa của trẻ em còn khá non nớt nên rất dễ tổn thương và rối loạn.

Khi pha sữa bột cho trẻ, cha mẹ cần chú ý pha theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất trên vỏ bao bì, không dùng sữa để quá một giờ đồng hồ. Bên cạnh đó, bình và núm cần được rửa, tiệt trùng sạch trước và sau khi sử dụng.

Ngoài ra, trẻ cần có thói quen rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn trước khi ăn. Với các bé dưới 2 tuổi, cần lưu ý khi vui chơi không được để bé đưa đồ chơi vào miệng. Với đồ gặm nướu, phải rửa sạch và tiệt trùng bằng nước sôi.

Đối với trẻ lớn hơn, bữa ăn cần đảm bảo dinh dưỡng của 4 nhóm thực phẩm. Các món ăn phải chế biến an toàn, nguyên liệu tươi sạch, đun sôi nấu chín kỹ.

Với trẻ bị rối loạn tiêu hóa, cha mẹ cần ưu tiên chọn loại sữa giàu chất xơ tự nhiên với khả năng chuyển hóa cao và có nhiều enzyme hỗ trợ hệ tiêu hóa. Lúc này các vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa của trẻ em thường bị thiếu hụt, vì vậy phụ huynh có thể bổ sung thông qua các loại men vi sinh cho trẻ như Lactomin Plus – giúp bổ sung men vi sinh có lợi khi tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa do mất cân bằng vi sinh vật đường ruột và phòng ngừa loạn khuẩn đường ruột hiệu quả.