DỰ PHÒNG ĐẦY HƠI VÀ CHƯỚNG BỤNG

Đầy hơi, ợ hơi, đau bụng, chướng bụng có thể làm bạn không thoải mái và xấu hổ (vì đôi khi có cả xì hơi). Bài viết là những tác nhân gây ra những triệu chứng kể trên, và dưới đây là cách bạn có thể dự phòng chúng.

Đầy hơi, ợ hơi và xì hơi là hiện tượng tự nhiên và thường gây ra bởi việc nuốt không khí hoặc sự giáng hóa của thức ăn thông qua quá trình tiêu hóa. Bạn có thể thỉnh thoảng bị đầy hơi và chướng bụng hoặc cũng có thể gặp phải tình trạng này vài lần trong ngày.

Hãy tìm hiểu xem làm thế nào để làm giảm hoặc tránh xa đầy hơi và chướng bụng và khi nào bạn cần phải gặp bác sĩ.

Đầy hơi: hơi hình thành trong dạ dày

Khi hơi không thoát ra được qua việc ợ hơi hoặc bị ứ lại, chúng sẽ tích tụ trong dạ dày và ruột, dẫn đến đầy hơi. Khi đầy hơi bạn có thể xuất hiện đau bụng, rất đa dạng từ nhẹ và âm ỉ đến đau nhiều và dữ dội.

Đầy hơi có thể liên quan đến:

• Ăn các thức ăn chứa chất béo, điều này có thể làm trì hoãn quá trình làm tiêu hóa ở dạ dày và làm bạn cảm thấy không được thoải mái vì luôn no.
• Uống các đồ uống có chứa carbonat hoặc ăn các thức ăn có ga-hơi.
• Ăn quá nhanh, sử dụng ống hút, nhai kẹo cao su hoặc mút kẹo, dẫn đến nuốt không khí vào.
• Căng thẳng-lo lắng
• Hút thuốc lá
• Nhiễm trùng đường ruột, tắc nghẽn hoặc bệnh lý.
• Hội chứng ruột kích thích, một tình trạng bệnh lí đặc trưng bởi đau bụng hoặc đau quặn bụng và thay đổi trong chức năng ruột.
• Tình trạng bệnh như là bệnh Celiac hay là không dung nạp lactose, khi đó ruột non không thể tiêu hóa và hấp thu một số thức ăn nhất định
• Để làm giảm đầy hơi, bạn nên tránh hoặc làm giảm tổng lượng thức ăn sinh ra khí mà bạn ăn. Rất nhiều thức ăn tinh bột sẽ sinh ra hơi, và danh sách của chúng là:
• Đậu tương
• Cây bông cải xanh
• Cải brussel
• Bắp cải
• Thức uống chứa ga
• Súp lơ
• Kẹo cao su
• Trái cây như là táo, đào và lê
• Kẹo cứng
• Rau diếp
• Sữa và các sản phẩm từ sữa
• Hành
• Đường có năng lượng thấp tìm thấy trong các thức ăn không đường như là sorbitol, mannitol và xylitol
• Thức ăn ngũ cốc nguyên hạt

Ợ hơi: loại bỏ không khí thừa

Ợ hơi là cách của cơ thể để loại bỏ đi lượng khí dư thừa từ dạ dày. Đây là sự trào ngược bình thường gây ra bởi việc nuốt phải không khí. Bạn có thể nuốt quá nhiều khí nếu bạn ăn hoặc uống quá nhanh, nói chuyện trong khi ăn, nhai kẹo cao su hoặc ngậm kẹo cứng, uống các thức uống chứa carbonat hoặc hút thuốc.

Trào ngược axit hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) cũng có ảnh hưởng tương tự. Một vài người nuốt không khí như là một thói quen thần kinh- thậm chí khi họ không ăn hoặc uống. Trong một vài trường hợp khác, ợ hơi mạn tính có thể liên quan đến viêm nhiễm của thành dạ dày (viêm dạ dày) hoặc liên quan đến nhiễm trùng Helicobacter pylori, vi khuẩn gây ra loét dạ dày.

Giảm ợ hơi khi:

Ăn và uống chậm rãi. Hãy ăn chậm rãi có thể giúp bạn nuốt ít không khí hơn.

Tránh các thức ăn carbonat và bia

Bỏ qua kẹo cao su và kẹo cứng. Khi bạn nhai kẹo cao su hoặc mút kẹo cứng, bạn nuốt nhiều hơn bình thường. Một phần của thứ bạn nuốt chính là không khí.

Đừng hút thuốc lá. Khi bạn hít khói thuốc, bạn cũng ít nhiều nuốt không khí.

Hãy kiểm tra răng giả. Răng giả không vừa có thể làm bạn nuốt nhiều khí khi ăn uống.

Điều trị ợ nóng. Thỉnh thoảng, ợ nóng nhẹ, thuốc kháng axit hoặc các thuốc khác có thể giúp ích. GERD có thể cần thuốc kê đơn mạnh hơn hoặc các liệu pháp điều trị khác.

Chướng bụng: Hơi tích tụ trong đại tràng

Hơi trong ruột điển hình được tạo ra bởi sự lên men của thức ăn chưa được tiêu hóa, như là chất xơ thực vật trong đại tràng. Hơi cũng có thể hình thành khi hệ thống tiêu hóa không xử lý hoàn toàn một số thành phần nhất định của thức ăn, như là gluten hoặc đường trong các sản phẩm từ sữa và hoa quả.

Các nguồn khác gây ra hơi trong ruột bao gồm:

Thức ăn thừa trong đại tràng

Thay đổi hệ thống vi khuẩn đường ruột do dùng kháng sinh hoặc các loại thuốc

Hấp thụ kém tinh bột, có thể làm rối loạn sự cân bằng của hệ vi khuẩn có ích trong đường tiêu hóa của bạn.

Không khí nuốt vào di chuyển xuống đại tràng

Táo bón, bởi vì thức ăn thừa tồn tại càng lâu trong đại tràng, nó càng có nhiều thời gian để lên men.

Thỉnh thoảng, hơi chỉ ra rằng có rối loạn tiêu hóa, như là hội chứng ruột kích thích hoặc không dung nạp lactose.

Những thứ giúp bạn tránh xảy ra quá nhiều hơi dư thừa:

Tránh các thức ăn ảnh hưởng đến bạn nhiều nhất: Những thủ phạm bao gồm các loại đậu, đậu Hà Lan, đậu lăng, bắp cải, hành tây, bông cải xanh, súp lơ, bánh mì, nấm, bia và các đồ uống có ga khác.

Ăn ít các thức ăn béo: Chất béo sẽ làm chậm tiêu hóa, làm cho thức ăn có nhiều thời gian để lên men.

Tạm thời cắt giảm thức ăn giàu chất xơ: Chất xơ hỗ trợ tiêu hóa, nhưng quá nhiều thức ăn giàu chất xơ cũng là những nhà sản xuất nhiều khí. Sau một khoảng thời gian tạm dừng, hãy thêm từ từ lượng chất xơ vào thực đơn.

Ăn chậm: Hãy cố gắng thay đổi bữa ăn là một dịp để nghỉ ngơi. Ăn khi bạn stress hoặc khi bạn đang vội có thể cản trở tiêu hóa.

Vận động: Sẽ có ích nếu bạn đi bộ ngắn sau khi ăn.

Hãy thử một phương pháp chữa bệnh không cần kê đơn. Các sản phẩm chứa simethicon vẫn chưa được chứng minh là có  hiệu quả, nhưng chúng được sử dụng để làm vỡ các bóng khí trong đầy hơi.

Cần đến bác sĩ khi nào?

Hãy nói với bác sĩ nếu các triệu chứng không cải thiện sau khi bạn đã thay đổi thói quen ăn uống hoặc bạn có các vấn đề sau:

Tiêu chảy

Đau bụng liên tục hoặc dữ dội

Phân có máu

Thay đổi màu phân hoặc số lần đi vệ sinh

Giảm cân không rõ nguyên nhân

Đau ngực

Những triệu chứng này có thể báo hiệu một bệnh lý đường tiêu hóa. Triệu chứng của đường ruột có thể khiến bạn xấu hổ, nhưng đừng để tình trạng xấu hổ làm bạn không tìm kiếm sự giúp đỡ. Các biện pháp điều trị luôn có sẵn.

Nguồn: Tổng hợp từ Viện Y Dược Học ứng dụng Việt Nam