BỆNH VIÊM DẠ DÀY DO NHIỄM HP (HELICOBACTER PYLORI)

Ngày 11/05/2023

Nhiễm trùng Helicobacter pylori (H. pylori) xảy ra khi vi khuẩn H. pylori lây nhiễm vào dạ dày của bạn. Điều này thường xảy ra trong thời thơ ấu. Một nguyên nhân phổ biến gây loét dạ dày, nhiễm trùng H. pylori có thể xuất hiện ở hơn một nửa số người trên thế giới.

Hầu hết mọi người không nhận ra họ bị nhiễm H. pylori vì họ không bao giờ bị bệnh. Nếu bạn phát triển các dấu hiệu và triệu chứng của loét dạ dày tá tràng, bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể sẽ kiểm tra xem bạn có bị nhiễm H. pylori hay không. Loét dạ dày là vết loét trên niêm mạc dạ dày hoặc phần đầu tiên của ruột non (loét tá tràng). Nhiễm H. pylori được điều trị bằng thuốc kháng sinh.

Vi khuẩn HP

TRIỆU CHỨNG

Một số những người bị nhiễm H. pylori sẽ không bao giờ có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Không rõ tại sao nhiều người không có triệu chứng. Nhưng một số người có thể được sinh ra với khả năng chống lại tác hại của H. pylori cao hơn.

Khi các dấu hiệu hoặc triệu chứng xảy ra khi nhiễm H. pylori, chúng thường liên quan đến viêm dạ dày hoặc loét dạ dày và có thể bao gồm:

• Đau hoặc nóng rát ở dạ dày (bụng)

• Đau dạ dày có thể nặng hơn khi dạ dày trống rỗng

• Buồn nôn

• Ăn mất ngon

• Thường xuyên ợ hơi

• Đầy hơi

• Giảm cân ngoài ý muốn

KHI NÀO ĐẾN BÁC SĨ

Đặt lịch hẹn với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào có thể là viêm dạ dày hoặc loét dạ dày. Tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn có:

• Đau dạ dày (bụng) dữ dội hoặc liên tục có thể làm bạn thức giấc

• Phân có máu hoặc hắc ín đen

• Chất nôn có máu hoặc màu đen giống như bã cà phê

NGUYÊN NHÂN

Nhiễm trùng H. pylori xảy ra khi vi khuẩn H. pylori lây nhiễm vào dạ dày của bạn. Vi khuẩn H. pylori thường được truyền từ người này sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, chất nôn hoặc phân. H. pylori cũng có thể lây lan qua thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm. Cách thức chính xác vi khuẩn H. pylori gây viêm dạ dày hoặc loét dạ dày ở một số người vẫn chưa được biết.

CÁC YẾU TỐ RỦI RO

Mọi người thường bị nhiễm H. pylori trong thời thơ ấu. Các yếu tố nguy cơ nhiễm H. pylori có liên quan đến điều kiện sống trong thời thơ ấu, chẳng hạn như :

• Sống trong điều kiện đông đúc. Sống chung nhà với nhiều người khác có thể làm tăng nguy cơ nhiễm H. pylori.

• Sống không có nguồn cung cấp nước sạch đáng tin cậy. Có nguồn cung cấp nước sạch, đáng tin cậy giúp giảm nguy cơ nhiễm H. pylori.

• Sống ở một nước đang phát triển. Những người sống ở các nước đang phát triển có nguy cơ nhiễm H. pylori cao hơn. Điều này có thể là do điều kiện sống đông đúc và mất vệ sinh có thể phổ biến hơn ở các nước đang phát triển.

• Sống chung với người bị nhiễm H. pylori. Bạn có nhiều khả năng bị nhiễm H. pylori nếu bạn sống với người bị nhiễm H. pylori.

BIẾN CHỨNG

Các biến chứng liên quan đến nhiễm trùng H. pylori bao gồm:

• Loét: H. pylori có thể làm hỏng lớp bảo vệ của dạ dày và ruột non. Điều này có thể cho phép axit dạ dày tạo ra vết loét hở (loét). Khoảng 10% người nhiễm H. pylori sẽ bị loét.

• Viêm niêm mạc dạ dày: Nhiễm trùng H. pylori có thể ảnh hưởng đến dạ dày, gây kích ứng và sưng tấy (viêm dạ dày).

• Ung thư dạ dày: Nhiễm H. pylori là một yếu tố nguy cơ cao đối với một số loại ung thư dạ dày.

PHÒNG NGỪA

Ở những khu vực trên thế giới bị nhiễm H. pylori và các biến chứng của nó là phổ biến, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đôi khi xét nghiệm H. pylori cho những người khỏe mạnh. Việc xét nghiệm nhiễm H. pylori khi bạn không có dấu hiệu hoặc triệu chứng nhiễm trùng có lợi hay không vẫn còn gây tranh cãi giữa các chuyên gia.

Nếu bạn lo lắng về việc nhiễm H. pylori hoặc bạn nghĩ mình có nguy cơ cao bị ung thư dạ dày, hãy nói chuyện với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn để cùng nhau quyết định xem bạn có thể hưởng lợi từ xét nghiệm H. pylori hay không.

CHẨN ĐOÁN

Một số xét nghiệm và quy trình được sử dụng để xác định xem bạn có bị nhiễm H. pylori hay không. Xét nghiệm rất quan trọng để phát hiện vi khuẩn Helicobacter pylori. Lặp lại xét nghiệm sau khi điều trị là rất quan trọng để đảm bảo H. pylori đã biến mất. Các xét nghiệm có thể được thực hiện bằng cách sử dụng mẫu phân, thông qua kiểm tra hơi thở và kiểm tra nội soi trên.

Xét nghiệm phân

Xét nghiệm kháng nguyên phân. Đây là xét nghiệm phân phổ biến nhất để phát hiện vi khuẩn H. pylori. Xét nghiệm tìm protein (kháng nguyên) liên quan đến nhiễm H. pylori trong phân.

Xét nghiệm PCR phân 

Một xét nghiệm trong phòng thí nghiệm được gọi là xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase phân (PCR) có thể phát hiện nhiễm H. pylori trong phân. Xét nghiệm cũng có thể xác định các đột biến có thể kháng thuốc kháng sinh dùng để điều trị H. pylori. Tuy nhiên, xét nghiệm này đắt hơn xét nghiệm kháng nguyên phân và có thể không có ở tất cả các trung tâm y tế.

Kiểm tra hơi thở

Trong quá trình kiểm tra hơi thở — được gọi là kiểm tra hơi thở urê — bạn nuốt một viên thuốc, chất lỏng hoặc bánh pudding có chứa các phân tử carbon được gắn thẻ. Nếu bạn bị nhiễm H. pylori, carbon sẽ được giải phóng khi dung dịch tiếp xúc với H. pylori trong dạ dày của bạn.

Bởi vì cơ thể bạn hấp thụ carbon, nó sẽ được giải phóng khi bạn thở ra. Để đo lượng carbon thải ra, bạn thổi vào một cái túi. Một thiết bị đặc biệt phát hiện các phân tử carbon. Thử nghiệm này có thể được sử dụng cho người lớn và trẻ em trên 6 tuổi có thể hợp tác với thử nghiệm

Kiểm tra bằng nội soi 

Bác sĩ chăm sóc sức khỏe có thể tiến hành kiểm tra được gọi là kiểm tra nội soi trên. Bác sĩ của bạn có thể thực hiện xét nghiệm này để điều tra các triệu chứng như loét dạ dày tá tràng hoặc viêm dạ dày có thể do H. pylori gây ra.

Đối với xét nghiệm này, bạn sẽ được cho dùng thuốc để giúp bạn thư giãn. Trong quá trình kiểm tra, bác sĩ sẽ luồn một ống dài, mềm dẻo có gắn một camera nhỏ (máy nội soi) qua cổ họng và thực quản rồi vào dạ dày và phần đầu tiên của ruột (tá tràng). Công cụ này cho phép bác sĩ xem bất kỳ vấn đề nào ở đường tiêu hóa trên của bạn. Bác sĩ cũng có thể lấy mẫu mô (sinh thiết). Những mẫu này được kiểm tra nhiễm H. pylori.

Thử nghiệm này có thể được lặp lại sau khi điều trị, tùy thuộc vào những gì được tìm thấy trong lần nội soi đầu tiên hoặc nếu các triệu chứng vẫn tiếp tục sau khi điều trị nhiễm H. pylori

Tương tác trong xét nghiệm

Thuốc kháng sinh có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của xét nghiệm. Nói chung, việc xét nghiệm lại chỉ được thực hiện sau khi ngừng kháng sinh trong bốn tuần, nếu có thể.

Thuốc ức chế axit được gọi là thuốc ức chế bơm proton (PPI) và bismuth subsalicylate (Pepto-Bismol) cũng có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của các xét nghiệm này hoặc  các loại thuốc ức chế axit được gọi là thuốc chẹn histamine (H-2) cũng có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của các xét nghiệm này. Tùy thuộc vào loại thuốc bạn đang dùng, bạn sẽ cần ngừng dùng chúng, nếu có thể, trong tối đa hai tuần trước khi thử nghiệm. Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể về thuốc cho bạn.

ĐIỀU TRỊ

Nhiễm trùng H. pylori thường được điều trị bằng ít nhất hai loại kháng sinh khác nhau cùng một lúc. Điều này giúp ngăn vi khuẩn phát triển khả năng kháng một loại kháng sinh cụ thể.

Điều trị cũng có thể bao gồm các loại thuốc giúp chữa lành dạ dày của bạn, bao gồm:

• Thuốc ức chế bơm proton (PPI). Những loại thuốc này ngăn axit được sản xuất trong dạ dày. Một số ví dụ về PPI là omeprazole (Prilosec), esomeprazole (Nexium), lansoprazole (Prevacid) và pantoprazole (Protonix).

• Bismuth subsalicylat. Thường được biết đến với tên thương hiệu Pepto-Bismol, loại thuốc này hoạt động bằng cách phủ lên vết loét và bảo vệ nó khỏi axit dạ dày.

• Thuốc chẹn histamin (H-2). Những loại thuốc này ngăn chặn một chất gọi là histamine, chất kích hoạt sản xuất axit. Một ví dụ là cimetidin (Tagamet HB). Thuốc chẹn H-2 chỉ được kê đơn cho trường hợp nhiễm H. pylori nếu không thể sử dụng PPI.

Lặp lại xét nghiệm tìm H. pylori ít nhất bốn tuần sau khi bạn được điều trị. Nếu các xét nghiệm cho thấy phương pháp điều trị không loại bỏ được nhiễm trùng, bạn có thể cần điều trị thêm bằng cách kết hợp các loại kháng sinh khác.

AustrapharmVN

Nguồn tham khảo: INFECTION À HELICOBACTER PYLORI ( H. PYLORI )

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/h-pylori/symptoms-causes/syc-20356171