TRẺ SINH NON, SINH MỔ CÓ SỨC KHỎE ĐƯỜNG RUỘT YẾU

Trẻ sinh mổ có lượng vi khuẩn “tốt” ít hơn trẻ sinh thường

Hình 1. Trẻ sinh mổ là trẻ sinh ra bằng phương pháp mổ lấy thai

Theo tờ báo Healthday ngày 11 tháng 2, những đứa bé được sinh ra bằng phương pháp mổ lấy thai có nguy cơ cao đối với các vấn đề sức khỏe khác nhau, và bây giờ một nghiên cứu mới cho thấy những em bé này cũng có ít vi khuẩn "tốt" hơn trong đường tiêu hóa.

Tương tự như vậy, những đứa trẻ được nuôi bằng sữa công thức hoàn toàn hoặc thậm chí một phần thay vì bú mẹ cũng có hệ vi khuẩn đường ruột khác biệt rõ rệt so với những đứa trẻ được nuôi bằng sữa mẹ, theo nghiên cứu xuất hiện trên tạp chí CMAJ ngày 11 tháng 2).

"Vì các nhà nghiên cứu đó đã tìm thấy mối liên quan giữa sinh mổ hoặc nuôi con bằng sữa công thức thay đổi hệ vi sinh đường ruột và tình trạng như dị ứng, hen suyễn, có thể dẫn đến sức khỏe kém trong cuộc sống sau này", tác giả nghiên cứu cao cấp Anita cho biết.

Hình 2. Nguy cơ dị ứng cao ở trẻ sinh mổ và dùng sữa công thức

Khoảng một phần ba số ca sinh ở Hoa Kỳ là sinh mổ, một con số được nhiều người coi là quá cao và có khả năng gây hại cho cả đứa trẻ và người mẹ.

Sinh ra theo đường âm đạo rất có lợi, thúc đẩy sự phát triển của hàng nghìn tỷ vi khuẩn tốt tồn tại trong cơ thể con người (gọi chung là microbiome của một người), nhiều nhất là vi khuẩn đường ruột.

Trong khi đó, các sinh mổ lại ngăn cản việc trẻ sơ sinh tiếp xúc với vi khuẩn trong đường âm đạo, tiếp xúc với vi khuẩn giúp luyện tập cho hệ thống miễn dịch để phản ứng tốt với các nguy cơ có thể xảy ra trong tương lai.

Các bà mẹ sinh mổ cũng có xu hướng bắt đầu cho con bú chậm trễ hơn và cần dùng kháng sinh, cả hai điều này cũng có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật của em bé.

Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu đã phân tích DNA từ các mẫu phân lấy từ 24 trẻ sơ sinh khỏe mạnh ở bốn tỉnh của Canada khi được 4 tháng tuổi.

So với những đứa trẻ được sinh thường, những đứa trẻ được sinh mổ có hệ vi sinh ít đa dạng hơn, mức độ vi khuẩn Shigella thấp hơn và không có loại vi khuẩn nào được gọi là Bacteroides.

"Shigella và Bacteroides là những sinh vật nhận được từ mẹ và được coi là thực dân đầu tiên, chúng đặt nền tảng cho các vi khuẩn tiếp theo trở thành một phần của hệ vi sinh vật bình thường của con người."

Trong khi đó, trẻ sơ sinh được nuôi bằng sữa công thức trái ngược với sữa mẹ cũng có hệ vi sinh ít đa dạng hơn và ngoài ra, có nhiều vi khuẩn Clostridium difficile, có liên quan đến tình trạng dị ứng và tiêu chảy cấp.

Cho nên các chuyên gia khuyến khích phát triển các biện pháp hỗ trợ hiện tại cho sinh thường thay vì sinh mổ, khuyến khích bú sữa mẹ càng sớm càng tốt (1).

Hình 3. Trẻ nên được sinh thường và bú mẹ càng sớm càng tốt

Việc dùng kháng sinh cho trẻ sinh non là có hại đến sức khỏe đường ruột

Gần như tất cả trẻ sinh non đều được dùng kháng sinh trong những tuần đầu tiên của cuộc đời để tránh xa hoặc điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn có khả năng gây tử vong. Theo các nghiên cứu từ Đại học Y Washington ở St. Louis, các loại thuốc này là cứu cánh, nhưng chúng cũng gây ra thiệt hại lâu dài cho các cộng đồng vi khuẩn đang phát triển trong các đường ruột của trẻ sơ sinh.

Hình 4. Trẻ sinh non đa số phải dùng kháng sinh

Với những trẻ sinh non được điều trị kháng sinh có ít nhóm vi khuẩn khỏe mạnh như Bifidobacteriaceae và các loại không lành mạnh hơn như Proteobacteria.

Nghiên cứu cho thấy một năm rưỡi sau khi em bé rời khỏi phòng chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh (NICU), hậu quả của việc tiếp xúc với kháng sinh sớm vẫn còn.

Tác giả cao cấp Gautam Dantas, Tiến sĩ, giáo sư bệnh học và miễn dịch học, vi sinh học phân tử và kỹ thuật y sinh học cho biết, vi khuẩn xấu là loại vi khuẩn có khả năng sống sót cao nhất. Microbiome ruột của bạn được thiết lập khá nhiều vào năm 3 tuổi, và sau đó nó vẫn khá ổn định. Vì vậy, nếu các vi khuẩn không khỏe mạnh có được chỗ đứng sớm trong đời, chúng có thể tồn tại trong một thời gian rất dài. Một hoặc hai đợt kháng sinh trong vài tuần đầu tiên của cuộc đời vẫn có thể là vấn đề khi bạn ở độ tuổi 40.

Các hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc một loạt các rối loạn miễn dịch và chuyển hóa, bao gồm bệnh viêm ruột, dị ứng, béo phì và tiểu đường. Các nhà nghiên cứu đã biết rằng kháng sinh phá vỡ cộng đồng vi khuẩn đường ruột ở trẻ em và người lớn theo những cách có thể gây hại. Nhưng họ không biết rằng tác hại sẽ kéo dài bao lâu.

Vì vậy, cần rất thận trọng khi bắt đầu sử dụng kháng sinh và khi bắt đầu cho trẻ sơ sinh dùng kháng sinh, nên ngưng ngay khi các vi khuẩn được diệt sạch (2).

Do các lý do trên trẻ sinh non, sinh mổ cần phải bổ sung vi khuẩn có lợi để có hệ đường ruột khỏe mạnh.

Tài liệu tham khảo:

1. https://www.webmd.com/baby/news/20130211/c-section-formula-may-disrupt-good-gut-bacteria-in-babies#1
2. https://medicine.wustl.edu/news/antibiotics-in-preemies-has-lasting-potentially-harmful-effects/