TMAO LÀ GÌ, VÌ SAO CHÚNG TA NÊN TRÁNH XA?
Ngày 13/11/2024
NGUY HIỂM MỚI TỪ THỰC PHẨM ĐƯỢC PHÁT HIỆN: TMAO
Nhiều nghiên cứu cho chúng ta biết rằng những người ăn thực phẩm dựa trên thực vật, ít thịt và các sản phẩm động vật khác có xu hướng sống lâu hơn và ít mắc hầu hết các bệnh mãn tính chính của thời đại chúng ta, bao gồm bệnh tim, tiểu đường loại 2, ung thư, mất trí nhớ và béo phì.
Tại sao? Có phải là do cholesterol? Hay do chất béo bão hòa? Bản chất của protein động vật? Có phải vì các sản phẩm động vật cung cấp sắt heme và hầu hết mọi người đều đã tiêu thụ quá nhiều chất sắt? Có phải vì các sản phẩm động vật đã bỏ lỡ cơ hội được hưởng lợi từ chất xơ, chất chống oxy hóa và các chất dinh dưỡng thực vật khác có rất nhiều trong thực phẩm toàn thực vật?
Có quá nhiều câu hỏi được đặt ra. Bài viết này nhằm giúp giải đáp phần nào các câu hỏi của đọc giả.
Công thức lập thể TMAO
TMAO, hay trimethylamine-N-oxide, là một hợp chất độc hại do vi khuẩn đường ruột của con người tạo ra. Việc sản xuất nó có thể có tác động lớn đến sự phát triển của các bệnh mãn tính và sức khỏe tổng thể. Trên thực tế, tác dụng của TMAO lớn đến mức nó được sử dụng như một chỉ số y tế giúp dự đoán nguy cơ đau tim, đột quỵ và tử vong.
Nhưng chính xác thì TMAO là gì? Tại sao nó lại có hại cho sức khỏe của bạn? Và bạn có thể làm gì để ngăn chặn nó hình thành?
TMAO LÀ GÌ, THỰC PHẨM NÀO TẠO TMAO TRONG CƠ THỂ?
Trimethylamine N-oxide (TMAO) là một chất chuyển hóa mà cơ thể bạn tạo ra nếu bạn ăn một số loại thực phẩm nhất định. Đây là cách nó hình thành: khi bạn ăn thực phẩm giàu tiền chất TMAO, bao gồm L-Carnitine, choline, cũng như betaine và lecithin, vi khuẩn trong ruột sẽ chuyển đổi chúng thành một phân tử gọi là trimethylamine (TMA). Sau đó, gan của bạn lấy TMA này, đưa nó qua các phương pháp xử lý hóa học phức tạp và tạo ra TMAO.
Tiền chất của TMAO, hầu như chỉ được tìm thấy trong thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt bò, thịt lợn, trứng và thịt cừu... dẫn đến nồng độ TMAO cao trong cơ thể chúng ta. Gan, các sản phẩm từ sữa và động vật có vỏ cũng là nguồn sản xuất TMAO.
TẠI SAO TMAO CÓ HẠI CHO SỨC KHỎE?
Các nhà nghiên cứu đang ngày càng khám phá ra mối liên hệ giữa nồng độ TMAO và sự phát triển của nhiều bệnh viêm nhiễm, bao gồm bệnh tim, tiểu đường loại 2, ung thư đại tràng,...
Bệnh tim
Năm 2013, một nghiên cứu đã làm rung chuyển thế giới dinh dưỡng. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng vi khuẩn đường ruột chuyển hóa L-Carnitine trong thực phẩm như thịt đỏ và chuyển nó thành TMAO, từ đó thúc đẩy chứng xơ vữa động mạch. Họ cũng phát hiện ra rằng những người ăn thịt động vật sản xuất nhiều TMAO hơn đáng kể so với những người ăn thực vật sau khi tiêu thụ L-Carnitine.
Nếu bạn ăn thịt đỏ thường xuyên, có thể ruột của bạn chứa đầy vi khuẩn chuyển hóa tiền chất TMAO thành TMAO.
Bệnh tiểu đường loại 2
Mức TMAO cao cũng có thể cản trở việc kiểm soát lượng đường trong máu, đến mức làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2014 đã xem xét tác động của TMAO đối với khả năng dung nạp glucose ở những con chuột được cho ăn chế độ ăn nhiều chất béo. Dựa trên kết quả của họ, các tác giả kết luận rằng TMAO trong chế độ ăn uống làm trầm trọng thêm tình trạng dung nạp glucose vốn đã bị suy giảm, làm gián đoạn đường truyền tín hiệu ở gan và thúc đẩy tình trạng viêm mô mỡ ở những con chuột được cho ăn chế độ ăn nhiều chất béo.
Bệnh ung thư đại tràng
Lượng TMAO lưu thông trong máu cũng có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc một số loại ung thư.
Nghiên cứu năm 2014 đã tìm thấy mối tương quan tích cực giữa mức TMAO cao và nguy cơ ung thư đại trực tràng. Mối liên hệ giữa hai yếu tố này quan trọng đến mức một nghiên cứu năm 2017 đã gọi TMAO là “dấu hiệu tiên lượng mới cho bệnh ung thư đại trực tràng”.
Nhưng ung thư đại trực tràng dường như không phải là bệnh duy nhất bị ảnh hưởng bởi TMAO. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy TMAO dư thừa có liên quan đến nguy cơ mắc các dạng ung thư tuyến tiền liệt mạnh hơn. Và một nghiên cứu năm 2018 cho thấy nồng độ TMAO trong máu cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư gan nguyên phát.
Tại sao? Một đánh giá tài liệu năm 2021 đã kết luận rằng TMAO có thể thúc đẩy tình trạng viêm, stress oxy hóa và tổn thương DNA, tất cả các yếu tố có thể góp phần gây tử vong do ung thư.
LÀM THẾ NÀO BẠN CÓ THỂ GIẢM MỨC TMAO TRONG CƠ THỂ?
Cách hiệu quả nhất để giảm mức TMAO là hạn chế tiêu thụ thực phẩm rất giàu choline, L-Carnitine và các tiền chất TMAO khác. Và cách dễ nhất để làm điều này là tránh các loại thực phẩm có nguồn gốc từ chúng, thay thế thực phẩm có nguồn gốc động vật bằng thực phẩm có nguồn gốc thực vật.
Chế độ ăn dựa trên thực vật có thể bảo vệ bạn khỏi sự hình thành TMAO đến mức ngay cả khi bạn thỉnh thoảng ăn bánh hamburger, mức TMAO của bạn có thể sẽ không tăng.
Chế độ ăn dựa trên thực vật cũng đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc giảm sản xuất TMAO có nguồn gốc từ đường ruột ở bệnh nhân mắc bệnh tim mạch và thận mãn tính. Điều này đặc biệt quan trọng vì những người mắc bệnh thận vốn đã có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn.
AustrapharmVN
Nguồn tham khảo: QU'EST-CE QUE LE TMAO? ET POURQUOI DEVRIEZ-VOUS L'ÉVITER
Bài viết liên quan
