SỨC KHỎE HỆ VI SINH RUỘT ẢNH HƯỞNG LÀN DA THẾ NÀO?

Ngày 12 /12/2024

Da là cơ quan lớn nhất trong cơ thể con người. Nó không chỉ hoạt động như tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại các tác nhân gây căng thẳng bên ngoài như độc tố môi trường, mầm bệnh và chất ô nhiễm mà còn có thể tiết lộ nhiều điều về sức khỏe bên trong của chúng ta.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ruột và da liên tục giao tiếp thông qua “trục ruột-da”. Điều này có nghĩa là da ngứa, đỏ, sần sùi hoặc có vảy có thể liên quan đến vấn đề về đường ruột.

VI KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT VÀ TÌNH TRẠNG DA

Ngày càng có nhiều bằng chứng lâm sàng liên kết những thay đổi trong thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột với sự phát triển của các bệnh ngoài da khác nhau.

Hệ vi sinh vật đường ruột của con người bao gồm một quần thể vi sinh vật, sống trong đường tiêu hóa. Hệ vi sinh vật đường ruột có nhiều chức năng khác nhau, chẳng hạn như bảo vệ chúng ta chống lại nhiễm trùng, tăng cường hệ thống miễn dịch, tổng hợp vitamin và tiêu hóa các sản phẩm tự nhiên như carbohydrate.

Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thành phần, sự phong phú và chức năng của hệ vi sinh vật đường ruột, bao gồm căng thẳng, chế độ ăn uống, uống rượu, tập thể dục và sử dụng kháng sinh.

Tuy nhiên, khi sự cân bằng phức tạp giữa hệ vi sinh vật đường ruột có lợi và bất lợi bị thay đổi (còn gọi là “rối loạn sinh học”), hàng rào ruột có thể trở nên thấm. Đây được gọi là hội chứng rò rỉ ruột, một tình trạng trong đó ruột ngày càng bị rò rỉ và cho phép độc tố vi khuẩn, kháng nguyên thực phẩm (các hạt thức ăn nhỏ) và vi khuẩn có hại xâm nhập vào máu.

Điều này có thể dẫn đến những thay đổi trong cách phản ứng của hệ thống miễn dịch, có thể dẫn đến sự phát triển của các bệnh viêm da như viêm da dị ứng, bệnh vẩy nến, chứng đỏ mặt (rosacea) và mụn trứng cá.

VIÊM DA DỊ ỨNG (ECZEMA)

Viêm da dị ứng, còn gọi là bệnh chàm, là một bệnh viêm mãn tính thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng hệ vi sinh vật đường ruột của những người mắc bệnh chàm chứa số lượng Bacteroidetes và Bifidobacteria thấp hơn, là những vi khuẩn bảo vệ ruột khỏi sự xâm nhập của mầm bệnh.

Ngoài ra, số lượng vi khuẩn đường ruột sản xuất butyrate, một loại axit béo chuỗi ngắn góp phần vào tính toàn vẹn và chức năng của hàng rào biểu mô ruột, được phát hiện là thấp hơn ở trẻ sơ sinh mắc bệnh chàm. Những axit béo chuỗi ngắn này cũng có tác dụng chống viêm và hoạt động như chất điều hòa miễn dịch giúp điều chỉnh các phản ứng miễn dịch của chúng ta.

4 YẾU TỐ CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ CÂN BẰNG CỦA HỆ VI SINH VẬT ĐƯỜNG RUỘT

Các nhà nghiên cứu đã xem xét một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng của hệ vi sinh vật đường ruột và cách phục hồi sức khỏe đường ruột trong trường hợp rối loạn sinh lý.

1 – Sự xâm nhập sớm của hệ vi sinh vật đường ruột

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là giai đoạn quan trọng cho sự phát triển của hệ vi sinh vật đường ruột và hệ thống miễn dịch. Với khoảng 80% tế bào miễn dịch của con người nằm trong mô bạch huyết bao quanh đường tiêu hóa, ruột có thể được coi là trung tâm của hệ thống miễn dịch.

Sự xâm chiếm của vi sinh vật đường ruột của vi sinh vật bắt đầu từ khi sinh. Trẻ sinh thường lần đầu tiên được tiếp xúc với vi sinh vật trong đường sinh dục của mẹ. Ví dụ, hệ vi sinh vật của người mẹ cung cấp cho đường tiêu hóa của trẻ sơ sinh nguồn chính của Escherichia coli, Bifidobacteria và Bacteroides. Ngoài ra, việc tiếp xúc với sữa mẹ thường cung cấp cho trẻ sơ sinh một nguồn vi sinh vật khác, chẳng hạn như liên cầu khuẩn và lactobacilli.

2 – Thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh là loại thuốc giúp cơ thể chúng ta chống lại nhiễm trùng bằng cách tiêu diệt vi khuẩn và làm chậm sự phát triển của chúng. Thuốc kháng sinh thường cần thiết và có thể cứu sống. Tuy nhiên, phương pháp điều trị bằng kháng sinh không chỉ nhắm vào vi khuẩn gây nhiễm trùng, chúng cũng gây hại cho các vi khuẩn có lợi trong ruột của chúng ta.

Vì vậy, điều quan trọng là phải dùng kháng sinh hợp lý và chỉ khi cần thiết. Điều này đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực da liễu, nơi các tình trạng da như bệnh chàm ban đầu có thể bị nhầm lẫn với nhiễm trùng và được điều trị không cần thiết bằng kháng sinh.

3 – Probiotic và prebiotic

Hệ vi sinh vật đường ruột có thể được tăng cường hơn nữa bằng cách dùng men vi sinh và prebiotic, giúp kiểm soát các tình trạng da như bệnh chàm.

Probiotic là sinh vật sống có lợi. Chúng hoạt động bằng cách liên kết cạnh tranh với các tế bào của biểu mô ruột, tạo nên lớp lót của ruột non và ruột già. Nhờ vậy, men vi sinh giúp ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể. Sự ràng buộc cạnh tranh này đi đôi với việc sản xuất bacteriocin, một loại protein giống kháng sinh được tạo ra bởi các sinh vật probiotic. Những bacteriocin này tiếp tục ức chế sự phát triển của mầm bệnh.

Prebiotic là những  thực phẩm không thể tiêu hóa hoặc hấp thụ ở đường tiêu hóa. Giống như men vi sinh, prebiotic giúp củng cố hàng rào ruột bằng cách thúc đẩy sản xuất axit béo chuỗi ngắn và cải thiện phản ứng miễn dịch của cơ thể. Do đó, việc sử dụng men vi sinh và prebiotic có thể được sử dụng như một biện pháp can thiệp bổ sung để điều trị cho những người mắc các bệnh như bệnh chàm.

4 – Chế độ Ăn 

Nghiên cứu phát hiện ra rằng thực phẩm chứa nhiều đường, gluten, rượu hoặc rau củ cải họ solanacee, chẳng hạn như khoai tây và ớt, có thể thay đổi thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột. Ví dụ, ăn quá nhiều đường có thể dẫn đến sự phát triển quá mức của vi khuẩn E. coli trong ruột, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của hệ vi sinh vật. Nhìn chung, những thực phẩm này có thể gây kích ứng niêm mạc ruột và làm phát sinh rối loạn sinh lý đường ruột, làm giảm sự đa dạng của vi khuẩn và làm tăng tình trạng viêm.

Ngược lại, tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp khôi phục sự cân bằng của hệ vi sinh vật đường ruột, thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong ruột và giảm số lượng phân tử cytokine thúc đẩy tình trạng viêm. Những thực phẩm này có thể bao gồm trái cây (như quả mâm xôi, lê, chuối), carbohydrate phức hợp (như gạo lứt, bánh mì nguyên hạt và các loại đậu) và rau quả (như bông cải xanh, đậu xanh và mầm Brussels). Thực phẩm lên men như kombucha cũng giúp tăng sự đa dạng của vi khuẩn trong ruột của bạn.

KẾT LUẬN

Do mối liên hệ ngày càng tăng giữa sự phát triển của các bệnh viêm da và rối loạn sinh lý của hệ vi sinh vật đường ruột, điều quan trọng là phải chăm sóc sức khỏe đường ruột của bạn. Mặc dù việc xâm chiếm hệ vi sinh vật đường ruột ngay từ khi còn nhỏ và việc sử dụng kháng sinh không phải lúc nào cũng nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta, nhưng chúng ta vẫn có thể hỗ trợ đường ruột của mình bằng cách chú ý đến chế độ ăn uống cũng như sử dụng men vi sinh và prebiotic.

AustrapharmVN

Nguồn tham khảo: Comment la santé de votre microbiome intestinal peut affecter votre peau

https://theconversation.com/how-the-health-of-your-gut-microbiome-can-affect-your-skin-23028