NGHIÊN CỨU MỘT VẮC XIN HIỆU QUẢ VỚI TẤT CẢ CÁC BIẾN CHỦNG

Ngày 17/03/2022

Việc triển khai vắc-xin COVID-19 trên toàn cầu đang mang lại hy vọng thoát khỏi vĩnh viễn các biện pháp cách ly khắc nghiệt kể từ khi bùng phát dịch COVID-19 được tuyên bố là đại dịch vào đầu năm 2020. Tuy nhiên, các chủng vi-rút COVID-19 mới đang nổi lên như chủng của Anh, Nam Phi và Brazil, đã gây ra những lo ngại về việc liệu các loại vắc-xin hiện hành có cung cấp đủ khả năng bảo vệ chống lại vi-rút đang phát triển hay không?

Nếu vắc-xin tỏ ra kém hiệu quả hơn trong việc hạn chế sự lây lan của các chủng mới này, một số trong các chủng đó đã được chứng minh là dễ lây truyền hơn và trong trường hợp chủng của Anh có khả năng gây chết người cao hơn, thì các biện pháp cách ly sẽ phải được duy trì. Điều này sẽ có tác động tiêu cực hơn nữa đến hệ thống chăm sóc sức khỏe, sức khỏe tâm thần, nền kinh tế toàn cầu, việc điều trị và nghiên cứu các bệnh nghiêm trọng khác như ung thư.

Để chuẩn bị cho tình huống này, các nhà khoa học đang nghiên cứu một loại vắc-xin coronavirus mới hiệu quả trên tất cả các chủng SARS-CoV-2 hiện tại và trong tương lai. Ý tưởng và tham vọng về một loại vắc-xin như vậy có thể hoạt động trên bất kỳ loại coronavirus nào, bảo vệ loài người trước các loại coronavirus trong quá khứ và tương lai.

TẠI SAO CHÚNG TA CẦN CHỐNG LẠI CÁC BIẾN THỂ MỚI?

Trong quá trình diễn ra đại dịch COVID-19, các chủng virus mới gây hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng coronavirus 2 (SARS-CoV-2) đã xuất hiện. Vấn đề là các loại vắc-xin hiện có đã được phát triển để nhắm mục tiêu cụ thể vào chủng có liên quan đến đợt bùng phát ban đầu. Mặc dù các loại vắc-xin đã được phê duyệt đã chứng minh hiệu quả tương tự đối với một số chủng mới nổi, chẳng hạn như chủng “Kent” của Vương quốc Anh, được gọi là B.1.1.7, chúng đã chứng minh kém hiệu quả hơn trong việc bảo vệ chống lại những chủng khác.

Biến chủng Omicron của vi rút Covid-19

Hiện tại, không có chủng nào được phát hiện làm cho các vắc-xin hiện có “không hiệu quả” , nhưng một số vắc-xin đang “giảm hiệu quả” đối với một số chủng (nghiên cứu tháng 3 năm 2021). Nghiên cứu đã chỉ ra rằng vắc xin hiện tại kém hiệu quả hơn đối với các biến thể Nam Phi và Brazil, được gọi là B.1.351 và B.1.1.248. Dữ liệu cho thấy vắc-xin của Đại học Oxford và AstraZeneca không có hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh nhẹ đến trung bình liên quan đến nhiễm trùng các biến thể này, mặc dù công ty tin rằng vắc-xin vẫn duy trì hiệu quả đối với các trường hợp nghiêm trọng của COVID-19.

Giờ đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra một phiên bản mới của chủng B.1.1.7 kết hợp  protein gai S đột biến rõ ràng trong các biến thể B.1.351 và B.1.1.248. Không chắc chắn liệu vắc xin có giữ được hiệu quả đối với đột biến này hay không.

Vì vắc-xin COVID-19 hiện tại không thể nhất thiết bảo vệ chống lại các biến thể ở mức độ tương tự như chúng có thể đối với chủng COVID-19 ban đầu, nên cần có vắc-xin coronavirus mới có thể bảo vệ  chống lại tất cả các chủng. Nếu không có vắc xin phạm vi hiệu quả bao phủ các biến chủng này, khả năng lây truyền sẽ tiếp tục tăng tốc, được thúc đẩy bởi các chủng mới, buộc thế giới phải duy trì những cách ly chặt chẽ.

VẮC XIN SARS-COV-2 MỚI 

Các vắc xin COVID-19 hiện có đã được phát triển với các kỹ thuật mới, ví dụ một loại sử dụng RNA thông tin và một loại khác sử dụng vectơ adenovirus đã được sửa đổi. Cả hai kỹ thuật này đều hướng dẫn cơ thể con người sản xuất một loại protein coronavirus cụ thể để tạo ra phản ứng miễn dịch và thúc đẩy cơ thể sản xuất các kháng thể rồi sau đó vẫn tồn tại trong hệ thống miễn dịch để sẵn sàng chống lại nhiễm trùng tiềm ẩn. 

Một số nhà khoa học đang sử dụng các kỹ thuật sản xuất vắc xin truyền thống, những kỹ thuật này khiến cơ thể tiếp xúc với tất cả protein của vi rút bằng cách tiếp xúc với chính vi rút đó. Một trong những phương pháp này đưa vào cơ thể một loại vi rút bất hoạt.

Có những lợi thế để tận dụng những công nghệ mới này trong việc tạo ra các loại vắc-xin coronavirus hiện có sẵn; chúng có cấu hình an toàn tuyệt vời và chúng có thể được điều chỉnh để nhắm mục tiêu một loại virus mới cực kỳ nhanh chóng.

Tuy nhiên, các vắc xin hiện tại sử dụng các kỹ thuật này không sản xuất vắc xin có thể bảo vệ diện rộng chống lại vi rút vì mục tiêu của chúng chỉ nhắm vào các protein đơn lẻ  đặc trưng cho chủng vi rút.

Có 4 nhóm protein cấu trúc chính tạo nên SARS-CoV-2: protein S, protein N, protein M và protein E. Hầu hết các loại vắc-xin đang tập trung vào protein đột biến gai S, được phát hiện là có thể gây đột biến với các biến thể khác nhau.

Hiện tại, một số công ty đang nghiên cứu vắc-xin nhắm vào nhiều mục tiêu protein đột biến. 

Nhiều loại vắc-xin đang được phát triển, một số vắc-xin cho thấy hứa hẹn là đa giá trị và cung cấp khả năng bảo vệ chống lại các chủng SARS-CoV-2 đột biến. Các công ty cũng đang làm việc để cập nhật các loại vắc xin hiện tại để chống lại các đột biến mới.

MỘT LOẠI VẮC XIN CORONAVIRUS HIỆU QUẢ ĐỐI VỚI TẤT CẢ CÁC CHỦNG VI RÚT

Các nhà khoa học khác gợi ý rằng các công nghệ vắc-xin đang phát triển mới hơn, kết hợp với “siêu máy tính và mô hình hóa”, là chìa khóa để tạo ra vắc-xin coronavirus có hiệu quả bao quát bảo vệ chống lại tất cả các coronavirus chứ không chỉ tất cả các chủng COVID-19.

Một phương pháp được đề xuất để đạt được loại vắc-xin như vậy là  tạo ra vắc-xin mới gọi là “PAN-VIRUS VACCINES”* để kích hoạt sản xuất các kháng thể trung hòa trên diện rộng.

Coronavirus hiện là nguyên nhân gây ra ba đợt bùng phát bệnh truyền từ động vật sang người. Với vắc-xin coronavirus mới này, thế giới sẽ được chuẩn bị sẵn sàng cho bất kỳ loại coronavirus nào bắt đầu lây lan trong cộng đồng người.

Nhiều nhà khoa học tin rằng việc phát triển vắc xin đang trở nên cần thiết như một công cụ để điều trị  thay vì hơn  là một phản ứng. Một loại vắc-xin mới hiệu quả với tất cả các biến chủng có thể chứng tỏ là vô giá trong một thế giới mà sự xuất hiện của các bệnh tiềm ẩn gây ra đại dịch được cho là ngày càng trở nên thường xuyên hơn do buôn bán động vật hoang dã và thay đổi môi trường sống của động vật.

AustrapharmVN

Nguồn tham khảo: THE SEARCH FOR A UNIVERSAL CORONAVIRUS VACCINE

https://www.news-medical.net/health/The-Search-for-a-Universal-Coronavirus-Vaccine.aspx

* PAN-VIRUS VACCINES = Neutralizing antibodies block only specific viruses. Broadly neutralizing antibodies stop infection by many related viruses. Vaccines that elicited such broad antibodies would protect against multiple strains of each virus, be that influenza or Ebola ( Các kháng thể trung hòa chỉ ngăn chặn các vi rút cụ thể. Các kháng thể trung hòa trên diện rộng ngăn chặn sự lây nhiễm của nhiều loại vi rút liên quan. Vắc xin tạo ra các kháng thể rộng rãi như vậy sẽ bảo vệ chống lại nhiều chủng của mỗi loại vi rút, có thể là cúm hoặc Ebola) 

Nguồn: 

https://yourlocalepidemiologist.substack.com/p/pan-coronavirus-super-vaccine?s=r